चन्द्रमामा यसरी हुँदैछ बिरुवा हुर्काउन प्रयाश

एजेन्सी । चन्द्रमाको माटो प्रशोधन गर्ने नयाँ प्रविधिको विकास भएपछि चन्द्रमामा थप दीर्घकालीन चन्द्र अभियानहरू कायम राख्ने आशामा चन्द्रमामा बोटबिरुवाको वृद्धिलाई मद्दत गर्न सकिने भएको छ  । 

युरोपेली अन्तरिक्ष एजेन्सी इएसए र नर्वेजियन लुनार एग्रीकल्चर कम्पनी सोल्सिस माइनिङले बढ्दो बिरुवाहरूका लागि मल बनाउन चन्द्रमाको माटो वा रेगोलिथको उपचार गर्ने तरिकाहरू अध्ययन गरेका छन् । पृथ्वीमा फर्किएका चन्द्र नमूनाहरू प्रयोग गरेर अघिल्लो प्रयोगहरूले चन्द्रमाको माटोमा बिरुवाहरू बढ्न सक्ने बताइएको छ । यद्यपि, चन्द्र रेगोलिथमा निश्चित मात्रामा नाइट्रोजन यौगिकहरूको अभाव हुन्छ र भिजेको बेला कडा रूपमा जम्ने गर्छ जुनकारण बिरुवाहरूलाई जरा लिन र फस्टाउन समस्या हुने बताउछन् ।

हाइड्रोपोनिक खेती प्रविधिहरू प्रयोग गरेर अन्वेषकहरूले रेगोलिथबाट आवश्यक खनिजहरू निकालेर माटोको सट्टा पोषक तत्वयुक्त पानीमा बिरुवाहरू उब्जाउने तरिका खोजेका छन् । ‘यो काम भविष्यको दीर्घकालीन चन्द्रमा अन्वेषणको लागि आवश्यक छ ।’ इन्जिनियर मालगोरजाटा होलिन्स्काले भने “चन्द्रमामा दिगो उपस्थिति हासिल गर्न स्थानीय स्रोतहरू प्रयोग गर्न र चन्द्रमाको रेगोलिथमा रहेको पोषक तत्वहरूमा पहुँच प्राप्त गर्न सहज हुने छ ।’ बिरुवा हुर्काउन सकिने सम्भावना रहेको उनको भनाई छ । 

हाइड्रोपोनिक खेतीले बिरुवाको जरालाई माटोको आवश्यकता बिना नै पौष्टिक तत्वले भरिपूर्ण बनाउन सक्छ । नर्वेको जियोटेक्निकल इन्स्टिच्युट र अन्तरिक्ष अनुसन्धान केन्द्रको सहयोगमा, अन्वेषकहरूले रेगोलिथमा लाभदायक खनिज पोषकहरूलाई नराम्रोबाट अलग गर्ने विधि विकास गरेका छन् ।

सोल्सिस माइनिङ टोलीले सिमुलेटेड लुनार हाइल्याण्ड रेगोलिथलाई पौष्टिक स्रोतको रूपमा प्रयोग गरेर सिम्युलेटेड फलफूल फलाउन सफल भइसकेको छ । जसले चन्द्रमामा लामो समयसम्म मानव उपस्थिति कायम राख्न सकिनेमा वैज्ञानिक आशावादी छन् ।

एजेन्सीकाे सहयाेगमा